4 دلیل که چرا نباید تنفس دهانی را نادیده بگیرید؟

تنفس دهانی یکی از شایعترین مشکلاتی است که در کودکان (مخصوصاً آن هایی که سنشان پایین تر است) مشاهده می شود. اگر شما هم کودکی دارید که به جای تنفس درست از بینی، فقط از دهان نفس می کشد حتما این مقاله را بخوانید تا ببینید تنفس دهانی دقیقا به چه معناست، چه مشکلاتی ایجاد می کند و چرا نباید آن را نادیده گرفت. با دکتر دندان همراه باشید.
تنفس دهانی چیست؟
همانطور که می دانید فرآیند تنفس یا نفس کشیدن، به کمک دهان و بینی انجام می شود و ترکیبی از دم و باز دم است. در حالت عادی امکان ندارد کودک یا هر شخص دیگری برای نفس کشیدن تنها از دهان یا فقط از بینی کمک بگیرند، مگر اینکه مشکلی در سیستم تنفسی وجود داشته باشد یا افراد بر حسب عادت فقط از طریق دهان نفس بکشند.
زمانی که کودک شما عادت داشته باشد بنا به هر دلیلی از طریق دهان نفس بکشد مشکلاتی برایش به وجود خواهد آمد که می تواند سلامت او را تحت تاثیر قرار دهد. به نفس کشیدن از دهان به جای بینی تنفس دهانی گفته می شود و شخص دم و بازدم خود را فقط از طریق دهان انجام می دهد.

نفس کشیدن از دهان چه مشکلاتی ایجاد می کند؟
به طور کلی تنفس دهانی می تواند دست کم 3 مشکل بزرگ و مساله ساز زیر را در کودکان ایجاد کند:
- پوسیدگی دندان
- کوچک شدن بینی یا گود شدن سقف دهان
- خشک شدن دهان
پوسیدگی دندان
در تنفس نرمال، جریان هوای ورودی، ابتدا وارد بینی می شود. در داخل بینی ساختارهایی وجود دارند که این هوا را مرطوب، گرم و تصفیه می کند. هوای مرطوب و گرم شده سپس از طریق پشت بینی و گلو وارد ریه ها می شود و مورد استفاده بدن قرار می گیرد.
اما زمانی که هوا به جای بینی؛ وارد دهان شود، بدون اینکه هیچ تغییری روی آن ایجاد شود، مستقیما وارد ریه ها می شود. این هوا، نه گرم می شود، نه مرطوب هست و نه گرد و غبار و آلاینده های جزئی آن گرفته شده.
وجود چنین هوایی در درجه اول باعث خشک شدن دهان و تحریک غدد بزاقی می شود که در ادامه درباره آن ها توضیحات بیشتری داده شده است. خشکی دهان مستقیما می تواند باعث پوسیدگی دندان کودکان شود و دندان های کودکان را با خطر نابودی مواجه کند. بنابراین کودکانی که تنفس دهانی دارند اولین مشکلشان این است که اغلب دندان هایشان دچار خرابی و پوسیدگی می شود.
گود شدن سقف دهان
عبور جریان هوا (چه دم و چه بازدم) باعث تکامل حفره بینی و بهبود تنفس می شود. اگر از بینی نفس کشیده شود، سایز و اندازه مجرای بینی نرمال بوده و به اندازه کافی بزرگ می شود. اما زمانی که کودک از طریق دهان نفس می کشد جریان هوا باعث گود شدن بیش از حد سقف دهان و کوچک شدن حفره بینی می شود.
برای درک بهتر این موضوع بهتر بیایید درباره شکل مجرای بینی و سقف دهان صحبت کنیم. مجرای بینی به شکلی مثلثی شکل است که قاعده آن را سقف دهان ما شکل می دهد. زمانی که سقف دهان گود شود یعنی قاعده بینی بالاتر آمده و مجرای آن تنگ تر می شود. زمانی که این اتفاق بی افتد نفس کشیدن از طریق بینی دشوار شده و بعدها ممکن ست کودک کلالا از طریق بینی نفس نکشد.
خشک شدن غدد بزاقی
چند غده بزاقی هستند که مسئول مرطوب نگاه داشتن دهان ما هستند. این غدد باعث می شوند تقریبا همیشه دهان خیس و نمدار باشد. اما زمانی که کودک تنفس دهانی دارد هوا باعث می شود بزاق خشک بشود و هرچه غدد بیشتر بزاق ترشج کنند باز هم نمی توانند باعث مرطوب شدن دهان شوند. که این می تواند به نوعی باعث علت بوی بد دهان در بسیاری از بچه ها شود.
سرماخوردگی و مشکلات تنفسی دیگر
به مرور زمان ممکن است کودکانی که مشکل تنفس از طریق دهان دارند بیشتر از بچه های دیگر به سرماخوردگی و مشکلات مشابه دیگر مواجه شوند.

علائم تنفس دهانی در کودکان چیست؟
بچه هایی که از طریق دهان نفس می کشند معمولا دهانشان همیشه باز است. به جز این موارد زیر می تواند نشاان دهنده این مشکل در کودکان باشد:
- خشک بودن دهان و لب ها
- پوسته پوسته شدن لب ها
- بوی بد دهان
- پوسیدگی شدید دندانی
- خروپف کردن در شب
- بیدار شدن مکرر از خواب به دلیل خشک شدن دهان
البته توجه کنید که بعضی اوقات ممکن است بچه ها به صورت موقت و بنا به دلایلی مانند نامناسب بودن بالشت یا محل خوابشان دچار تنفس دهانی شوند که این طبیعی است. اما زمانی که در طول روز متوجه علائم مذکور بودید حتما در اولین فرصت و پیش از آنکه دیر شود برای مدیریت و برطرف کردن این مشکل به متخصص دندانپزشکی کودکان مراجعه کنید.
برای برظرف کردن مشکل نفس کشیدن از دهان چکار کنیم؟
بسیار مهم است که در همان سنین خردسالی به محض مشاهده اولین علائم تنفس دهانی حتما و حتما به یک دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی کودکان یا پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. زیرا در صورت ادامه دار بودن این وضعیت در آینده حتی اگر کودک بخواهد از بینی نفس بکشد ممکن است به مشکل بر بخورد و موفق به انجام این کار نشود.
درمان نفس کشیدن با دهان چیست؟
برای پیشگیری از عوارض تنفس دهانی میبایست روش هایی درمانی در پیش گرفت که هم جوابگو باشد و هم کودک یا اشخاص بزرگسال درگیر با این مساله احساس ناراحتی نداشته باشد. به طور کلی 7 روش درمان نفس کشیدن با دهان یا تنفس دهانی وجود دارد که عبارتند از:
تمرین نفس کشیدن از بینی
از طریق بینی دم یا کشیدن هوا به داخل ریه ها را انجام دهید و بازدم را از دهان خارج کنید. چیزی که احتمالاً شما را از تنفس صحیح منع کرده است، عدم آگاهی شما در مورد تکنیک های تنفس است برای همین شیوه صحیح تنفس از دهان و بینی را تمیرین کنید تا تنفس دهانی متوقف شود.
هرگونه انسداد بینی را برطرف کنید
یکی از روش های درمان نفس کشیدن از دهان تمیز کردن بینی و رفع انسدادهای آن است. ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما بسیاری از مردم از طریق دهان نفس می کشند زیرا بینی آنها مسدود شده است. با فین کردن از بینی یا استفاده از شستشوی بینی، می توانید مجرای بینی خود را از انسداد پاک کنید.
سطح استرس را کاهش دهید
وقتی افراد استرس دارند، تنفس آنها تندتر می شود. در موقعیت های استرس زا به احتمال زیاد از دهان خود برای تنفس عمیق استفاده می کنید. ممکن است لازم باشد به پزشک مراجعه کنید یا محیط خود را تغییر دهید، اما کاهش استرس به بهبود نحوه تنفس و درمان تنفس دهانی شما کمک می کند.
بالش مناسب انتخاب کنید
اگر هنگام خواب با تنفس دهانی مشکل دارید، سعی کنید ارتفاع سر خود را تغییر دهید. سر خود را با یک بالش اضافی بالا نگه دارید یا از یک بالش ضخیم تر استفاده کنید. با این روش از بروز عوارض تنفس دهانی در اوایل صبح یا در طول روز جلوگیری می کنید.
ورزش کنید
انجام ورزش منظم به صورت یک پیاده روی ساده یا دویدن روزانه، نیاز شما را به نفس های عمیق افزایش می دهد. و بینی شما به طور طبیعی تنفس را از دهان شما دور می کند. در واقع حین ورزش کردن شما مجبور خواهید بود دم را از بینی به صورت عمیق و بازدم را از دهان به صورت عمیق انجام دهید. اگر به داشتن یک برنامه ورزشی روزانه عادت کنید، به دنبال آن به تنفس صحیح از بینی نیز عادت خواهید کرد.
به یک درمانگر مراجعه کنید
یک درمانگر Myofunctional با استفاده از تمریناتی برای بازآموزی عضلات صورت شما کمک می کند تا به گونه ای عمل کنند که تنفس شما را بهبود بخشد.
جراحی
اگر این پیشنهادات جواب نداد، ممکن است با فرم و ساختار بینی خود مشکل داشته باشید. در مورد جراحی های موجود با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است به معنای تفاوت بین تنفس صحیح یا تنفس دهانی در بقیه عمر باشد.
👋 این مقالات راست کار خودتونه:
پاسخ به سوالات رایج درباره تنفس دهانی کودکان
اگر کودک همچنان و برای مدت طولانی به جای تنفس از بینی از دهان نفس بکشد، مشکلات زیادی پیش می آید. به عنوان مثال بینی کم کم کوچک شده و کارایی واقعی خود در بویایی و تصفیه هوا را از دست می دهد. این می تواند علت سخت نفس کشیدن از بینی در کودکان نیز شود.
در کودکان بهتر است به محض مشاهده نفس کشیدن کودک از دهان و پیش از تبدیل شدن به عادت از یک دندانپزشک کودکان یا متخصص اطفال کمک گرفته شود. در بزرگسالان نیز بیشتر اوقات تنفس دهانی در شب و حین خواب اتفاق می افتد در صورت مشاهده علائم خشکی دهان بهتر است با دندانپزشک و پزشک صحبت شود.
2 پاسخ به "4 دلیل که چرا نباید تنفس دهانی را نادیده بگیرید؟"