سختیهای درد ارتودنسی: قدم به قدم تا لبخندی بیدردسر

«دارم از درد ارتودنسی میمیرم!» این جملهایه که خیلیها تو روزهای اول بعد از نصب براکتها یا حتی بعد از هر بار تنظیم مجدد سیمها از ته دل میگن. درد ارتودنسی برای بعضیها فقط یه حس ناخوشایند خفیفه، ولی برای بعضی دیگه میتونه واقعاً اذیتکننده باشه.
اگه تو هم به فکر ارتودنسی دندان افتادی یا همین الان تو مراحل درمانی هستی و این سوال برات پیش اومده که «این درد تا کی ادامه داره؟» یا «چجوری میتونم تحملش کنم؟» پس جای درستی اومدی.
توی این مقاله از سایت دندانپزشکی دکتر دندان قراره همهچیز رو دربارهی این درد با هم مرور کنیم؛ از دلایل و زمانبندی گرفته تا راهکارهای سادهای که میتونه این درد رو قابل تحملتر کنه.
آیا ارتودنسی درد دارد؟
پاسخ، به صورت کوتاه “بله” است. ارتودنسی می تواند کمی درد و ناراحتی ایجاد کند. این موضوع بیشتر مربوط به روزهای اول بعد از نصب وسایل روی دندان ها است. همچنین بعد از هر جلسه تنظیم یا تعویض مجدد سیم ارتودنسی، ممکن است برای مدت محدود ناراحتی و درد جزئی تجربه شود.

آیا درد ارتودنسی قابل تحمل است؟
تحمل این درد برای افراد چیز سختی نیست زیرا صادقانه بگوییم که امروزه چیزی به نام درد ارتودنسی نداریم. این موضوع مربوط به سالیان دور میشد که تنها روش مرتب کردن دندان ها استفاده از ارتودنسی ثابت بود. تکنیک های نصب و درمان در آن سال ها هنوز ابتدایی بود و باعث درد و رنج بیماران می شد.
اما امروزه، بیشتر از اینکه بیماران درد های جزئی داشته باشند، حس ناراحتی خفیف و زودگذری دارند. دلیل این حس ناراحتی زودگذر این است که بیمار هنوز به سازوکار ارتودنسی عادت نکرده. این موضوع بیشتر در خصوص ارتودنسی ثابت پیش می آید و زمانی که صحبت از درد و ناراحتی می شود منظور بیمارانی است که تحت درمان این روش قرار دارند.
برای درک این وضعیت تصور کنید که در حال تخمه شکستن هستید و یک تکه کوچک از پوست تخمه در لابلای دندان شما گیر می کند و بیرون هم نمی آید. این تکه پوست کوچک به دندان ها فشار وارد می کند و حس بد و ناآشنایی به شما می دهد.
چرا ارتودنسی ثابت درد دارد؟

ارتودنسی ثابت یعنی مرتب کردن دندان ها با وسایلی که از ابتدای درمان توسط متخصص به دندان ها متصل می شوند و تا زمان مرتب شدن دندان ها این وسایل همچنان به دندان ها متصل باقی می مانند.
زمانی که وسایل ارتودنسی نصب می شوند، سازوکاری ایجاد می کنند که در نتیجه آن به دندان ها فشار وارد می کنند تا آن ها به صورت بسیار جزئی از موقعیت نامرتب خود حرکت کرده و کم کم صاف شوند.
بعد از نصب دستگاه ها ثابت به یکباره نیرویی به دندان ها وارد می شود و آن ها را وادار به حرکت می کند و چون این شرایط برای شما تازگی دارد شما احساس عجیب و کمی ناراحت کننده ای خواهید داشت.
مدت زمان درد ارتودنسی چقدر است؟
این درد معمولاً بعد از نصب اولیه وسایل ارتودنسی شروع میشه. هرچند این درد معمولاً خفیفه، اما ممکنه از چند ساعت تا یکی دو روز ادامه داشته باشه. بعضیها هم میگن که تا سه روز اول کمی اذیت میشن، مخصوصاً موقع جویدن غذا یا خوردن چیزهای سفتتر.
اما نگران نباش، این درد گذراست و معمولاً بیشتر از چند روز دوام نمیاره، چون بدن کمکم به فشار وارده عادت میکنه و خیلیها بعد از مدت کوتاهی دیگه اصلاً متوجهش نمیشن. اگر برات سواله که درد ارتودنسی چند روز است، باید بدونی که معمولاً بین ۳ تا ۷ روز طول میکشه و بعدش خیلی راحتتر میتونی باهاش کنار بیای.

علاوه بر شروع درمان، در جلسات تنظیم دورهای توسط متخصص ارتودنسی هم ممکنه بعد از هر ویزیت کمی احساس ناراحتی یا فشار روی دندانها داشته باشی، که اونم معمولاً خفیفه و فقط چند ساعت طول میکشه. خلاصه اینکه اگر برات سواله که درد ارتودنسی چقدر طول میکشد، باید بدونی که خیلی کوتاهمدته و بهمرور برات عادی میشه.
آیا ارتودنسی نامرئی درد دارد؟
تمام روش های ارتودنسی در زمان شروع برای بیماران حس عیجیبی به همراه دارند و این ناراحتی جزئی را ایجاد می کنند. با این حال ارتودنسی نامرئی با الاینرهای شفاف درد و ناراحتی بسیار خفیف و زودگذری دارد. شما با این روش ممکن است تنها چند ساعت کمی حس بدی داشته باشید و یا حتی تجربه خوبی بعد از قرار گرفتن الاینرها روی دندان ها داشته باشید.

چرا بعد از گذاشتن کش ارتودنسی احساس درد می کنیم؟
یکی از اجزای مهم در ارتودنسی ثابت، استفاده از کشهای ارتودنسی است که انواع مختلفی دارند و بهطور کلی با نام الاستیک ارتودنسی شناخته میشوند. این کشها به دندانها از زوایا و جهات مختلف نیرو وارد میکنند تا دندانها بهمرور به موقعیت درست خود هدایت شوند. از آنجایی که کشهای ارتودنسی نسبتاً سفت هستند و فشار زیادی به دندانها وارد میکنند، باعث ایجاد درد کش ارتودنسی میشوند. البته این نوع درد هم مثل سایر دردهای ارتودنسی، معمولاً موقتی است و بعد از چند روز کاهش پیدا میکند یا کاملاً از بین میرود.
آیا فنر ارتودنسی درد دارد؟
بله، استفاده از فنر در ارتودنسی ممکنه در روزهای اول باعث ناراحتی یا درد بشه. درد فنر ارتودنسی معمولاً به خاطر فشاریه که برای حرکت دادن دندانها وارد میشه، اما این درد موقتیه و بعد از چند روز، بدن بهش عادت میکنه. در صورت نیاز، میشه با مسکنهای ملایم یا تغذیه نرم، این درد رو قابلتحملتر کرد.
روشهای درمان درد چیست؟
اگر بریسهایتان شما را آزار میدهد، چند ترفند ساده وجود دارد که میتوانید برای تسکین خودتان امتحان کنید.
از مسکن استفاده کنید
متخصص ارتودنسی معمولاً به شما توصیه میکند که در صورت بروز ناراحتی جزئی بعد از نصب وسایل، از مسکنهای بدون نسخه استفاده کنید. ممکن است در سه روز اول به یک یا دو قرص برای درد نیاز داشته باشید یا شاید اصلاً نیازی به آن نباشد. اگر درد ارتودنسی فک بالا بیشتر از درد ارتودنسی فک پایین حس میکنید، استفاده از مسکنهای معمولی میتواند کمککننده باشد.

راهکارهای خانگی برای کاهش درد
برای کاهش درد، میتونی از درمان خانگی برای درد ارتودنسی استفاده کنی. مثلاً آب نمک ولرم برای شستوشوی دهان میتونه التهاب رو کاهش بده. کمپرس یخ روی صورت هم به تسکین درد و کاهش تورم کمک میکنه. ماساژ ملایم فک هم باعث آرامش میشه. از همه مهمتر، میتونی با انجام کارهای آرامشبخش مثل کتاب خواندن یا گوش دادن به موسیقی، حواس خودت رو از درد پرت کنی و راحتتر با شرایط کنار بیای.
روی لثه های خود کمپرس یخ بگذارید
بسته های یخ برای کاهش درد بعد از ارتودنسی فوایدی مشابه با غذاهای سرد دارند. به سادگی یک کیسه یخ را که در یک حوله یا مشمای نازک قرار داده و به مدت 20 دقیقه روی صورت خود قرار دهید. همچنین می توانید یک تکه یخ کوچک را روی لثه های خود قرار دهید.
غذاهای نرم بخورید
غذاهای نرم مانند پوره سیب زمینی، رشته فرنگی و سوپ، بدون وارد کردن فشار اضافی به دندان، انرژی مورد نیاز شما را تامین می کنند. حتی بهتر از آن، می توانید از خودتان با یک کاسه بستنی پذیرایی کنید! اگر به کاهش دما حساس نیستید، سرما می تواند به کاهش التهاب و درد دندان کمک کند.

از موم یا وکس استفاده کنید
اگه براکت یا سیم ارتودنسیات شکسته و داره بافت نرم داخل دهنت رو اذیت میکنه، بهترین کار اینه که از موم یا وکس ارتودنسی استفاده کنی. این موم مثل یه محافظ عمل میکنه و یه سد نرم بین براکتها و داخل دهنت ایجاد میکنه تا از زخم شدن یا بریدگی جلوگیری بشه.
اگه بعد از گذاشتن موم هنوز احساس درد یا ناراحتی داشتی، میتونی از یه مسکن ملایم کمک بگیری تا راحتتر باشی. خیلیها توی این شرایط با خودشون میپرسن: کندن براکت ارتودنسی درد دارد؟
واقعیت اینه که اگه براکت آسیب دیده یا لق شده باشه، برداشتنش معمولاً درد خاصی نداره، اما اگه محل آسیب دیده تحریک شده باشه، ممکنه کمی ناراحتکننده باشه. پس بهتره خیلی زود به ارتودنتیست مراجعه کنی تا مشکلت رو بدون دردسر حل کنه.

نظر کسانی که ارتودنسی کردهاند درباره درد
بسیاری از کسانی که ارتودنسی کردهاند، در روزهای اول از درد ناشی از فشار براکتها و سیمها شکایت دارند. بیشتر افراد میگن که در جلسه اول ارتودنسی درد دارن و این درد معمولاً در روزهای اول شدیدتر است، اما بعد از چند روز به تدریج کاهش پیدا میکنه و به راحتی قابل تحمل میشود.
خیلی از بیماران توصیه میکنند که برای کاهش درد، خوردن غذاهای نرم و استفاده از مسکنهای ساده خیلی کمککننده بوده. همچنین شستوشوی دهان با آب نمک ولرم و استفاده از کمپرس سرد برای کاهش تورم و درد خیلی مؤثره.
برخی دیگر به درمان سریع دندان درد ارتودنسی اشاره میکنند و میگن که ماساژ ملایم فک و استراحت دادن به دهان باعث تسکین و کاهش ناراحتیشون شده.
نکات پایانی
نگرانی از درد در ارتودنسی کاملاً طبیعیه، اما واقعیت اینه که چیزی به اسم «درد وحشتناک» توی این مسیر وجود نداره. اون چیزی که بیشتر افراد تجربه میکنن، نوعی حس ناراحتکننده و ناشناختهست که بیشتر از اینکه درد واقعی باشه، ناشی از فشار و تغییراته ـ و خوشبختانه خیلی زود از بین میره.
در روزهای اول بعد از نصب براکتها یا تنظیم ابزارها، ممکنه کمی اذیت بشید، اما با مصرف یک مسکن ساده، این ناراحتی قابل مدیریت میشه. بدن شما خیلی سریع خودش رو با شرایط جدید وفق میده، و اون احساس اولیه کمکم محو میشه.